Logo BIP Logo ePUAP
Biuletyn Informacji Publicznej
herb jednostki
Urząd Miasta Helu
System Rada

System Rada
Profile Radnych, komisje, interpelacje, kalendarz posiedzeń.

System eWrota

eWrota
BIPy jednostek organizacyjnych.

Komandor porucznik Zbigniew Przybyszewski - tytuł nadany 18.02.2015 r.

Minister Obrony Narodowej, p. Tomasz Siemoniak
po rozpatrzeniu wniosku Muzeum Obrony Wybrzeża stowarzyszenia "Przyjaciele Helu"
z dnia 28 marca 2014 r.,  

decyzją nr 249/KADR z dn. 18 lutego 2015 roku
mianował pośmiertnie
Zbigniewa Przybyszewskiego, ur. 1907 r.
na stopień komandora.

 

  • artykuł  opublikowany  w "GŁOSIE WETERANA I REZERWISTY"w listopadzie 2006 roku (załącznik do pobrania)

 

---------------------------------------------------------------
Z Wikipedii



Zbigniew Przybyszewski (ur. 22 września 1907, zm. 16 grudnia 1952)
polski komandor porucznik oraz żeglarz. Podczas kampanii wrześniowej w 1939 dowodził baterią nr 31 – cyplową w dywizjonie artylerii nadbrzeżnej, po II wojnie światowej był szefem Służby Artylerii Marynarki Wojennej. Został skazany na karę śmierci i rozstrzelany pod fałszywym zarzutem działalności szpiegowskiej, następnie zrehabilitowany.
 
Wykształcenie
Zbigniew Przybyszewski urodził się 22 września 1907 w Giżewie w rodzinie ziemiańskiej. Był synem Józefa i Heleny z domu Janiszewskiej W 1927 zdał maturę w gimnazjum w Inowrocławiu i został przyjęty na IX rocznik Wydziału Morskiego do Szkoły Podchorążych Marynarki Wojennej w Gdyni. Po trzech latach nauki ukończył szkołę z lokatą 12/17 i otrzymał promocję oficerską. Był również absolwentem kursu elektrotechniki w Warszawie (1934) oraz kursów Szkoły Podchorążych Marynarki Wojennej: II Kursu Oficerów Artylerii Morskiej (1934) i II Kursu Oficerów Podwodnego Pływania (1935). W latach 1930-1931 odbył kurs aplikacyjny dla podporuczników marynarki w dywizjonie szkolnym w Gdyni, natomiast w 1934 uczestniczył w praktyce artyleryjskiej we Francji.
 
Służba wojskowa
Pierwsze stanowisko służbowe objął w Kadrze Marynarki Wojennej w Świeciu, gdzie został dowódcą plutonu szkolnego. Od 1931 do 1932 był oficerem wachtowym torpedowca ORP "Krakowiak". W międzyczasie, jako p.o. oficera wachtowego, uczestniczył w rejsie niszczyciela ORP "Wicher" do Szwecji. Na początku 1933 wyznaczono go zastępcą dowódcy ORP "Krakowiak", a pod koniec roku przeszedł do Kadry Floty w Gdyni na dowódcę kompanii. W 1934 został oficerem artylerii na okręcie podwodnym ORP "Wilk". W latach 1935-1936 przebywał w Ośrodku Szkolenia Jachtingu Morskiego, początkowo na stanowisku zastępcy komendanta, a później komendanta jednostki. Wielokrotnie brał udział w regatach jachtowych na Morzu Bałtyckim. W 1936 objął funkcję zastępcy dowódcy torpedowca ORP "Mazur", a od 1937 pływał jako I oficer artylerii na niszczycielach OORP "Burza" i "Błyskawica".
Pod koniec 1938 został w dywizjonie artylerii nadbrzeżnej dowódcą baterii nr 31 – cypolwej im. Komandora Podporucznika Heliodora Laskowskiego na Helu. W trakcie kampanii wrześniowej w 1939 prowadził skuteczny ogień przeciwko pancernikom szkolnym "Schleswig-Holstein" i "Schlesien", uzyskując trafienia 25 września. Tego samego dnia odniósł obrażenia w wyniku ostrzału cypla przez niemieckie okręty, w związku z tym przekazał dowodzenie kpt. mar. Bohdanowi Mańkowskiemu i udał się do szpitala. Pod jego nieobecność bateria ponownie celnie raziła pancerniki 27 września. 28 września powrócił do linii i przejął dowodzenie jednostką, która do końca obrony Wybrzeża zachowała zdolność operacyjną. Po kapitulacji Półwyspu Helskiego 2 października dostał się do niewoli i przez resztę wojny znajdował się w oflagach: XVIII B Spittal i II C Woldenberg. W Woldenbergu dwukrotnie bez powodzenia próbował ucieczki, biorąc udział w podkopie pod murami oraz chowając się w ciężarówce.

Kiedy w 1945 nastąpiło wyzwolenie zdecydował się powrócić na Wybrzeże i rozpoczął pracę w Morskim Instytucie Rybackim w Gdyni. W tym samym roku przyjęto go do formującej się Marynarki Wojennej i wyznaczono dowódcą 2 kompanii w Szkole Specjalistów Morskich. Na początku 1946 przez krótki czas był adiutantem dowódcy Marynarki Wojennej, a w momencie utworzenia dywizjonu ścigaczy objął jego dowództwo. Pod koniec 1946 został dowódcą 31 dywizjonu artylerii nadbrzeżnej. W latach 1949-1950 zajmował kolejno stanowiska szefa Służby Artylerii Marynarki Wojennej i zastępcy szefa Wydziału Marynarki Wojennej Sztabu Generalnego Wojska Polskiego.

Był awansowany na stopnie oficerskie:
  • podporucznika marynarki – 1930
  • porucznika marynarki – 1933
  • kapitana marynarki – 1938
  • komandora podporucznika – 1945
  • komandora porucznika – 1946

W 1950 został niespodziewanie aresztowany przez Główny Zarząd Informacji. 21 lipca 1952 Najwyższy Sąd Wojskowy w Warszawie wydał wyrok w sprawie "zorganizowania spisku w wojsku", czyli tzw. "spisku komandorów". Pod fałszywym zarzutem działalności szpiegowskiej 7 oficerów Marynarki Wojennej skazano na karę śmierci lub dożywotnie więzienie, pomimo wycofania w procesie wymuszonych zeznań. W końcu 1952 w więzieniu na warszawskim Mokotowie rozstrzelani zostali: kmdr Stanisław Mieszkowski (16 grudnia), kmdr por. Zbigniew Przybyszewski (16 grudnia) i kmdr Jerzy Staniewicz (12 grudnia). W więzieniu znaleźli się: kmdr por. Robert Kasperski, kmdr por. Kazimierz Kraszewski, kmdr por. Wacław Krzywiec i kmdr Marian Wojcieszek. Decyzją Naczelnego Sądu Wojskowego z 24 kwietnia 1956 postępowanie karne zostało wznowione i po ponownym rozpatrzeniu sprawy uchylono wyrok z 1952, stwierdzając całkowitą niewinność skazanych.

Imieniem Komandora Zbigniewa Przybyszewskiego nazwano ulice w Gdyni, na Helu i w Kruszwicy. Nosi je także powstałe w 2006 roku Muzeum Obrony Wybrzeża w Helu oraz 6. Harcerska Drużyna Żeglarska w Rybniku. Jego pamięci poświęcono tablice w kościele ojców Franciszkanów w Gdyni-Wzgórzu Św. Maksymiliana oraz w kościele św. Michała Archanioła w Gdyni-Oksywiu. Został pochowany prawdopodobnie w grobie zbiorowym na warszawskich Powązkach. Grób symboliczny znajduje się na Cmentarzu Wojskowym w Kwaterze "Na Łączce".
 
Odznaczenia
  • Srebrny Krzyż Orderu Wojennego Virtuti Militari
  • Order Krzyża Grunwaldu III klasy
  • Medal Za udział w wojnie obronnej 1939
  • Medal za Odrę, Nysę, Bałtyk
  • Medal Zwycięstwa i Wolności 1945

Metadane - wyciąg z rejestru zmian

Akcja Osoba Data
Dodanie dokumentu: Elżbieta Fafińska 04-03-2015 09:08:43
Osoba, która wytworzyła informację lub odpowiada za treść informacji: Elżbieta Fafińska 04-03-2015
Ostatnia aktualizacja: Elżbieta Fafińska 04-03-2015 09:08:43